İşe Geç Kalma Hangi Durumlarda Geçerli Fesih Nedeni Olabilir?

İşe geç kalmak bir iş akdi feshi sebebi olarak değerlendirilmemekle birlikte, işçinin bu davranışı sık sık tekrarlaması, “işçinin davranışlarından” kaynaklanan geçerli fesih hakkını işverene verebilecektir. Sık sık işe geç gelmenin geçerli bir neden oluşturabilmesi için önemli olan husus, işçinin işe geç gelmeyi alışkanlık haline getirmiş olması ve bunun işyerinde olumsuzluğa yol açmasıdır.

4857 Sayılı İş Kanunu, işçinin “devamsızlık” durumu ile ilgili olarak belli şartlarla işverene haklı nedenle fesih hakkını verirken, “işe geç kalma” durumu ile ilgili doğrudan bir düzenlemeye yer vermemiştir. Dolayısı ile işe geç kalma, iş akdi feshi için haklı bir neden teşkil etmemektedir.

İş akdi feshinin son çare olması ilkesi doğrultusunda, işçinin işe zamanında gelmesini sağlayacak ilk yöntem işçiyi bu davranışından dolayı uyarmaktır. Uyarı sözlü veya yazılı olabilir. Ancak kanıtlanabilirlik açısından her zaman “yazılı” uyarı tercih edilmelidir. Yargıtay içtihatları göz önüne alındığında, işçinin uyarılması sadece bir ispat kolaylığı sağlamaz, aynı zamanda feshin geçerliliği için bir ön koşul da oluşturur.

Sürekli işe geç geldiği tespit edilen işçiyi uyarmak isteyen işveren, öncelikle gecikmeleri kanıtlamalıdır. Kart okuma sistemindeki geliş saati işçinin işe geç geldiğinin kanıtı olabileceği gibi, yöneticisinin ya da çalışma arkadaşlarının tanıklık ettiği işe geç gelinen günler için düzenlenmiş “tespit tutanağı” da işveren tarafından düzenlenebilir.

Tutanak, İnsan Kaynakları birimine iletildikten sonra işçinin yazılı savunması alınmalıdır. İşçinin savunma yazısında belirttiği geç kalma sebebi değerlendirilerek, işçiye bir uyarı yazısı tebliğ edilmeli ve bu davranışın tekrarlanmaması gerektiği hatırlatılmalıdır.

Uyarının ardından işe geç kalma davranışını tekrar etmeye devam eden bir işçi için tekrar ikinci yazılı uyarı verilebilir veya taraflar arasındaki güven ilişkisi tamamıyla zedelenmiş ve iş ilişkisinin sürdürülmesi işveren açısından önemli ve makul ölçüler içinde beklenemeyecek hale gelmişse, 4857 sayılı Kanun madde 18 uyarınca doğrudan işçinin iş sözleşmesi geçerli nedenle feshedilebilir.